Lãnh đạo Petrovietnam báo cáo Thủ tướng Phạm Minh Chính về nghiên cứu thu hồi và lưu trữ CO2 của Viện Dầu khí Việt Nam. (Ảnh: PV/Vietnam+) Zalo Facebook Twitter Lưu bài viết Bản in Copy link Cách mạng công nghiệp 4.0, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là AI tạo sinh (gen AI), internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn... đang tạo ra sự thay đổi sâu rộng trên phạm vi toàn cầu, dự báo ứng dụng AI có thể tạo ra giá trị kinh tế từ 11-18 nghìn tỷ USD mỗi năm.
Đối với ngành Dầu khí Việt Nam và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam), cách mạng công nghiệp 4.0 vừa là cơ hội, vừa là thách thức lớn. Nắm bắt xu thế tất yếu này, việc đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số trở thành giải pháp then chốt giúp ngành dầu khí Việt Nam, Petrovietnam vượt qua thách thức, phát triển bền vững, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và đóng góp vào sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
Thách thức của ngành Dầu khí Việt Nam trong bối cảnh mới
Ngành Dầu khí Việt Nam và Petrovietnam đã có bước tiến nhất định trong việc ứng dụng khoa học công nghệ, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, trong đó, Viện Dầu khí Việt Nam (VPI) đã triển khai nghiên cứu phát triển và cung cấp dịch vụ khoa học-kỹ thuật cho toàn bộ chuỗi công nghiệp dầu khí; cung cấp các tư vấn có giá trị, là cơ sở khoa học cho Nhà nước hoạch định chính sách, chiến lược, kế hoạch phát triển ngành công nghiệp dầu khí.
Để thích ứng với xu thế chuyển dịch năng lượng, VPI đã nghiên cứu đón đầu xu thế trong công nghiệp dầu khí như: công nghệ thu hồi, sử dụng và lưu trữ CO2 (CCS/CCUS), sản xuất các sản phẩm xanh, thân thiện với môi trường, chế biến khí có hàm lượng CO2 cao, hydrogen, điện gió ngoài khơi… góp phần hiện thực hóa cam kết giảm phát thải ròng bằng không vào năm 2050 của Chính phủ Việt Nam tại COP26.
Trong bối cảnh mới, ngành Dầu khí Việt Nam và Petrovietnam đang phải đối mặt với những khó khăn, thách thức lớn đòi hỏi phải đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số, cụ thể là suy giảm sản lượng dầu khí, trong đó, việc phát hiện các mỏ dầu khí mới ngày càng khó khăn, chi phí thăm dò khai thác ngày càng tăng cao, đặc biệt là ở các khu vực nước sâu, xa bờ. Sản lượng khai thác tại các mỏ truyền thống đang có xu hướng giảm dần, đòi hỏi phải áp dụng các công nghệ khai thác tiên tiến để nâng cao hệ số thu hồi dầu khí.
VPI xây dựng bản sao số cho các mỏ dầu khí để giám sát theo thời gian thực, ra quyết định nhanh, chính xác và cải thiện hiệu quả quản lý và khai thác mỏ dầu khí. (Nguồn: PV/Vietnam+) Bên cạnh đó, thị trường dầu khí thế giới diễn biến phức tạp, khó lường, chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như kinh tế, chính trị, địa chính trị... Biến động giá dầu khí tác động trực tiếp đến hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh, đòi hỏi phải có giải pháp ứng phó linh hoạt, hiệu quả.
Ngoài ra, biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, cạn kiệt tài nguyên... đang đặt ra yêu cầu cấp bách cho ngành dầu khí phải chuyển đổi sang mô hình phát triển xanh, bền vững; đẩy mạnh đầu tư vào năng lượng tái tạo, giảm thiểu phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường sinh thái.
Thời cơ mới, vận hội mới để Tập đoàn Dầu khí phát triển bền vững
Với quy mô tài sản hợp nhất của Petrovietnam tại thời điểm 31/12/2023 là hơn 1 triệu tỷ đồng, tương đương khoảng 43 tỷ USD, vốn chủ sở hữu cùng thời điểm là 532 nghìn tỷ đồng, tương đương 22,6 tỷ USD.
Đặc biệt, cách mạng công nghiệp 4.0 tạo ra cơ hội ứng dụng công nghệ số, AI, IoT... giúp ngành dầu khí tối ưu hóa hoạt động, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, giảm chi phí, tăng năng suất lao động (sản lượng khai thác có thể tăng 2-6% và chi phí khoan và hoàn thiện giảm khoảng 25%). Tuy nhiên, việc ứng dụng công nghệ số vào quản lý, sản xuất, kinh doanh của ngành Dầu khí Việt Nam và Petrovietnam còn hạn chế, chưa đồng bộ và thiếu hệ sinh thái số toàn diện.
Năng lực và tốc độ nghiên cứu và phát triển (R&D), ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số: So với các công ty dầu khí trong khu vực và trên thế giới, ngành Dầu khí Việt Nam và Petrovietnam còn thiếu các công nghệ lõi, đột phá, chủ yếu tập trung vào tiếp nhận và làm chủ công nghệ được chuyển giao; chưa có nhiều chương trình nghiên cứu lớn, dài hạn và các chương trình sản xuất thử nghiệm quy mô công nghiệp để phát triển các sản phẩm, công nghệ có bản quyền.
Đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh
Để vượt qua thách thức, nắm bắt cơ hội trong tình hình mới, ngành Dầu khí Việt Nam và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam cần tập trung vào các giải pháp, trong đó, về hoàn thiện thể chế, chính sách, phải xây dựng khung pháp lý đồng bộ, minh bạch, trong đó đề xuất cơ quan có thẩm quyền hoàn thiện khung pháp lý cho hoạt động nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, bảo hộ sở hữu trí tuệ, thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong ngành dầu khí.
Đăng thảo luận